Ο πιο ζόρικος αντίπαλος, τα ίδια ζητούμενα

Μετά τον τραυματισμό του Πιτ Μάικλ και τα προβλήματα που αυτός προκάλεσε στην Μπαρτσελόνα, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας επέστρεψε εκεί όπου βρισκόταν πέρσι καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, μέχρι τον τελικό του φάιναλ φορ: στη θέση του πρώτου φαβορί για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας. Χάρη σε ορισμένες ιδιαίτερα πειστικές νίκες κατά τη διάρκεια του τοπ-16 και την αντίδραση της στους δικούς της τραυματισμούς (Έρτσεγκ, Κριάπα), η ομάδα του Ετόρε Μεσίνα απάντησε σε όσους αμφισβήτησαν τη δυναμική της στην αρχή της χρονιάς.

Φυσικά όλα αυτά δεν μέτρησαν πέρσι. Το ίδιο ισχύει και φέτος, αφού οι Ρώσοι δεν τρομάζουν όπως τότε. Από την άλλη, τα ζητήματα που έχει να λύσει φέτος ο Ολυμπιακός δεν έχουν να κάνουν τόσο με την ατομική κλάση ή τα ανώτερα αθλητικά προσόντα της ΤΣΣΚΑ, όσο με την άψογη εκτέλεση του πλάνου που έχει, ειδικά στην επίθεση.

 Παρότι η επίθεση των Ρώσων βασίζεται στα πικ εν ρολ, οι φάσεις σε αυτό το βίντεο εξηγούν αρκετά καλά τη βασική φιλοσοφία τους. Γίνεται προσπάθεια να αξιοποιηθεί όλο το γήπεδο, με μια σειρά από σκριν, συνήθως σε τριγωνική διάταξη και πολλά ‘σκριν στον σκρίνερ’. Με αυτό τον τρόπο απελευθερώνονται τόσο οι ψηλοί τους για να παίξουν με πλάτη, όσο και οι περιφερειακοί για να φτάσουν μέχρι το καλάθι (πχ Ουίμς).

Mε τόση κίνηση και τόσα σκρν οι βοήθειες γίνονται ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, ενώ σε κάθε 5αδα της ΤΣΣΚΑ βρίσκονται περισσότεροι από ένας παίκτες που μπορούν να φτιάξουν ατομικές φάσεις. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η συμμετοχή του Τεόντοσιτς σε αυτές τις κατάστασεις. Είναι γνωστό ότι η μπάλα στα χέρια του Μίλος αποτελεί ευχή και κατάρα (που θα’λεγε κι ο Στιβ) για την ομάδα του. Γι’αυτό ο Μεσίνα του ζητάει συχνά να κόβει προς το καλάθι, αναλαμβάνοντας ένα περισσότερο εκτελεστικό ρόλο.

Η ΤΣΣΚΑ διαθέτει πολλούς εξαιρετικούς πασέρ, οι οποίοι είναι αρκετά ψηλοί για να βρίσκουν την κατάλληλη επιλογή ‘πανω’ από την άμυνα. Με αυτά τα δεδομένα, η ενδεδειγμένη αμυντική αντίδραση είναι απλή στη σύλληψη αλλά δύσκολη στην εφαρμογή: καλή επικοινωνία στα σκριν, μεγάλη ατομική συγκέντρωση αφού υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για διείσδυση και βοήθειες όσο το δυνατό αργότερα, ώστε να μη διαβάζονται εύκολα οι γωνίες πάσας. Τα ίδια πάνω- κάτω ισχύουν και για τα πικ εν ρολ, όπου η ΤΣΚΚΑ εφαρμόζει τις ίδιες αρχές: συμμετοχή πολλών χειριστών σε κάθε φάση, διαδοχικά σκριν, κίνηση χωρίς την μπάλα, αξιοποίηση της αδύνατης πλευράς με σωστές πάσες:

 Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν βασικά τέσσερις χειριστές. Ο Τεόντοσιτς κάνει τις μεγαλύτερες ζημιές πίσω από τη γραμμή του τριπόντου - είτε σουτάροντας είτε δίνοντας γρήγορη πάσα μετά το το σκριν. Ο ‘Ααρον Τζάκσον είναι περισσότερο εκρηκτικός και μπορεί να φτάσει μέχρι το καλάθι. Ο Σόνι Ουίμς σουτάρει πολύ καλά μετά από ντρίμπλα και δεν είναι άσχημος πασέρ σε τέτοιες κατάστασεις, έστω κι αν συχνά κρατάει την μπάλα περισσότερο απ’όσο πρέπει. Ο Κριάπα συνήθως παίζει το δεύτερο πικ εν ρολ σε τέτοιες καταστάσεις και πασάρει καλύτερα από πολλά γκαρντ επιπέδου Ευρωλίγκας. Ακόμα και οι ‘δεύτερες’ επιλογές (Μίτσοφ, Πονκρασόφ, Παπαλουκάς) θα ήταν χρησιμότατες μονάδες στις περισσότερες ομάδες της διοργάνωσης.

Ανάλογη ποικιλία υπάρχει και στους σκρίνερ. Ο Κάουν κόβει δυναμικά και τελειώνει φάσεις κοντά στο καλάθι μπροστά σε οποιονδήποτε ψηλό. Ο Κρστιτς έχει σουτ από μέση απόσταση, ενώ συχνά δέχεται την μπάλα με πλάτη στο κάλαθι και ‘γέφυρα’ το τεσσάρι των Ρώσων. Σε τέτοιες κατάστασεις, δεν ενδείκνυται δυναμική έξοδος από τους ψηλούς του Ολυμπιακού. Ο Κριάπα ρολάρει προς τα έξω μετά το σκριν ψάχνοντας πάσα ή σουτ. Όταν αλλάζει κοντύτερος παίκτης πάνω του (πχ ο Γιουλ στο βίντεο) δεν παίρνει καλή θέση κοντά στο καλάθι, αλλά μπορεί να τιμωρεί τις βοήθειες από την αδύνατη πλευρά (βλ. τρίποντο Μίτσοφ στην τελευταία φάση του βίντεο).

Απέναντι σε μια ομάδα με τόσες επιλογές δεν υπάρχει μία συνταγή που θα λειτούργησει σε όλες τις κατάστασεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η παραμικρή καθυστέρηση στις περιστροφές οδηγεί σε αμαρκάριστο τρίποντο. Επίσης το πάθημα από τις δυσκολίες στην αντιμετώπιση πικ εν ρολ της Εφές με σκρίνερ το τεσσάρι πρέπει να γίνει μάθημα. Η συνεργασία Τεόντοσιτς-Κριάπα είναι σημείο αναφοράς από το Μεσίνα. Θεωρητικά οι Τέοντοσιτς, Μίτσοφ και Ουίμς δυσκολεύονται απέναντι σε παγίδες ή επιθετική βοήθεια από τον ψηλό μετά το σκριν. Αντίθετα το ρίσκο στο σουτ του Τζάκσον αξίζει, ενώ η αλλαγή στα πικ εν ρολ με τον Κριάπα ως χειριστή μοιάζει μονόδρομος. Από την άλλη, η επιθετική άμυνα από το πεντάρι προϋποθέτει βοήθεια μέσα στο καλάθι από το τεσσάρι. Και δεν ξέρω αν είναι καλή ιδέα να δοθούν ελεύθερα σουτ στον Κριάπα και τον λεοντόκαρδο Ζόραν Έρτσεγκ:

 Προσέξτε πώς το τεσσάρι δέχεται σκριν από το σέντερ πριν την εκτέλεση του πικ εν ρολ, αλλά και τη γνωστή έφεση του Τεόντοσιτς στις διαγώνιες πάσες. Με αυτά τα δεδομένα, αν η δυναμική έξοδος του ψηλού δεν περιορίσει το οπτικό πεδίο του Μίλος (για σένα το λέω, Τζος..), μάλλον θα έχουμε δράματα. Κι αυτό γιατί ακόμα και χωρίς άμεση εκτέλεση από το 4αρι, η μπάλα μπορεί να φτάσει υπό καλές προϋποθέσεις στη γωνία, όπου ο Ουίμς απειλεί με ένα σωρό τρόπους. Ίσως, λοιπόν, να είναι προτιμότερο να δοθούν διάδρομοι διείσδυσης στον Τεόντοσιτς, με πολύ πίεση πάνω στην μπάλα και λίγες βοήθειες μακριά από το καλάθι.

Η αποτελεσματικότητα των Ρώσων στο μισό γήπεδο τους επιτρέπει να παίζουν σε χαμηλό τέμπο. Αυτό, όμως δε σημαίνει ότι δεν μπορούν να τρέξουν. Ειδικά στο δευτερεύοντα αιφνιδιασμό, η ικανότητα τους να εκμεταλλεύονται μις ματς κοντά στο καλάθι (Κρστιτς, Ουίμς), αλλά και να τηρούν άψογες αποστάσεις οι οποίες επιτρέπουν ταχύτατη κυκλοφορία, θα δοκιμάσουν την ασταθή σε τέτοιες καταστάσεις άμυνα του Ολυμπιακού. Κι αν δεν με πιστεύετε ρωτήστε τη Ρεάλ Μαδρίτης που ήπιε θάλασσα πριν μερικές εβδομάδες:

 Αμυντικά, ο Μεσίνα εμφανίζεται πιο συντηρητικός από τον Καζλάουσκας. Τα hedge out έχουν ελαχιστοποιηθεί - παρά την έφεση του Σάσα Κάουν σε αυτό τον τομέα - και έχουν προστεθεί περισσότερες αλλαγές ψηλού-κοντού. Ωστόσο μερικά πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Οι βοήθειες κοντά στο καλάθι είναι συχνά υπερβολικές, επιτρέποντας αμαρκάριστα τρίποντα. Το δίδυμο Κρστιτς-Τεόντοσιτς παραμένει η χαρά των αντίπαλων γκαρντ όταν παίζουν πικ εν ρολ (οι Λο και Σλούκας πρέπει να είναι έτοιμοι). Ο Κάουν συνεχίζει να σκεπάζει το καλάθι. Παρόλα αυτά, η απουσία του Κιριλένκο δεν έχει αναπληρωθεί:

Συνολικά η ΤΣΣΚΑ εμφανίζεται αρκετά ευάλωτη στην περιφερειακή άμυνα. Κάπως έτσι ομάδες όπως η Μάλαγα και η Μπάμπεργκ την κέρδισαν ή τη ζόρισαν βασιζόμενες στο περιφερειακό σουτ. Ο Κριάπα θέλει να μένει όσο το δυνατό πιο κοντά στο καλάθι και ο Τεόντοσιτς χάνει συχνά τον παίκτη του όταν δίνει βοήθειες από την αδύνατη πλευρά. Ο Μεσίνα λογικά θα προκαλέσει τα τεσσάρια του Ολυμπιακού να ευστοχήσουν σε ελεύθερα σουτ, αλλά εξίσου αμαρκάριστοι μπορούν να βρεθούν και πιο επικίνδυνοι σουτέρ:

 Τι μένει; Κάποια περίεργα αλλά αποτελεσματικά σχήματα που χρησιμοποιούν οι Ρώσοι. Σε πολλά ματς ξεκινάει ο Ουίμς στο 2, με τον Κριάπα στο 3 και τον Έρτσεγκ στο 4. Ο Αμερικανός τα πήγε πολύ καλά πάνω στον Τζέισι Κάρολ και λογικά θα δοκιμαστεί πάνω στον Σπανούλη (όπως και οι Τζάκσον, Μίσοφ ή Βορόνοφ), οποίος δε θα μπορεί να ’κρυφτεί’ στην άμυνα. Από την άλλη, το ματσάρισμα Πρίντεζη-Έρτσεγκ στο λόου ποστ μπορεί να βγάλει γούστα. Μια άλλη ιδιαίτερη περίπτωση είναι η ταυτόχρονη χρησιμοποίηση των Κάουν και Κρστιτς, που ξεκίνησε μετά τους τραυματισμούς των Έρτσεγκ και Κριάπα, αλλά διατηρήθηκε και μετά την επιστροφή τους:

Η αντιμετώπιση των πικ εν ρολ διευκολύνεται από τη μειωμένη απειλή πίσω από τα 6,75, ενώ οι περιστροφές των Ρώσων στην άμυνα βαραίνουν. Παρόλα αυτά ενδεχόμενη αστοχία των αντιπάλων τους στο περιφερειακό σουτ τους αναγκάζει να μπλέξουν με τα δέντρα κοντά στο καλάθι (συχνά ο Μεσίνα συνδυάζει αυτό το σχήμα με ζώνη), ενώ η συνεχής κίνηση στην επίθεση επιτρέπει στον Κρστιτς να παίξει τόσο με πλάτη όσο και με πρόσωπο στο καλάθι, χάρη στο καλό σουτ που διαθέτει από μέση απόσταση.

Συνολικά ο Ολυμπιακός μπορεί να χτυπήσει την αδυναμία των Ρώσων στην αντιμετώπιση του περιφερειακού σουτ, ενώ βολεύεται από τη σχετική τους απροθυμία να κυνηγήσουν το επιθετικό ριμπάουντ, προκείμενου να έχουν καλές επιστροφές. Από την άλλη, υπάρχουν πολλά μις ματς κοντά στο καλάθι, ενώ οι αμυντικές αδυναμίες που εμφανίστηκαν με την Εφές είναι βούτυρο στο ψωμί (μςτά τις χίλιες λέξεις δικαιολογείται ένα ΑΡΔ-ικο κλισέ) της ΤΣΣΚΑ.

Επομένως το ζητούμενο για τους πρωταθλητές δεν αλλάζει σε σχέση με τις προηγούμενες φάσεις της διοργάνωσης: αμυντική προσήλωση επί σαράντα λεπτά, τρέξιμο και καλή κυκλοφορία της μπάλας απέναντι στις άμυνες που προσαρμόζονται στον Σπανούλη. Αν αυτά συμβούν, ο Ολυμπιακός θα έχει την ευκαιρία του.

Rod Higgins